Diskpart چیست؟
diskpart ابزاری مستقل از CMD است و پوسته یا Shell مختص به خود را دارد. برای درک بهتر موضوع CMD را در حالت عادی غیر Administrator اجرا کنید. در خط فرمان عبارت diskpart را تایپ کرده و سپس Enter را بزنید. خواهید دید که یک پنجره خط فرمان جدید برای شما اجرا می شود. دستور دیسک پارت به شما کمک میکند تا درایوهای رایانه خود را مدیریت کنید. مدیریت هارد دیسک به صورت دستوری عمدتا با ابزار دستوری DISKPART انجام می شود.
آموزش دستورات Diskpart
دقت کنید که Diskpart می تواند در صورت استفاده نادرست به اطلاعات شما آسیب بزند. برای دسترسی به تمامی قابلیت های Diskpart لازم است آن را بصورت Run as administrator اجرا کنید. برای این کار کافیست CMD را بصورت Run as administrator اجرا کرده و بعد دستور Diskpart را تایپ کنید و کلید Enter را از روی کیبورد بزنید تا پنجره جدید نمایش داده شود.
فهرست گیری از دیسک ها و پارتیشن ها
برای نمایش فهرست دیسک های مجازی و فیزیکی متصل به ویندوز از دستور List Disk استفاده نمایید.

ما در اینجا تنها یک دیسک برای پارتیشن بندی داریم. اگر شما چند دیسک متصل به سیستم دارید، یکی را با استفاده از دستور Select Disk برای پارتیشن بندی انتخاب کنید. برای انتخاب دیسک صفر دستور را بصورت زیر وارد می کنیم:
SelDisk 0
به این ترتیب دیسک شماره صفر انتخاب می شود.

برای مشاهده پارتیشن های دیسکی که انتخاب کردید، باید از دستور List Partitions استفاده کنید.

انتخاب و حذف پارتیشن ها به کمک دستور Diskpart
همان طور که در تصویر بالا میبینید هارد دیسک شماره صفر سیستم دارای سه عدد Partition می باشد.
پارتیشنی که می خواهید آن را حذف کنید با دستور Select انتخاب نمایید:
Select Partition 1
در نهایت برای حذف این Partition از دستور Delete استفاده کنید.

ساخت پارتیشن و مشخص کردن حجم آن
برای ساخت پارتیشن در محیط Diskpart باید از دستور Create استفاده کنید.
ابتدا باید با دستور Create Partition Primary Size=3000 یک پارتیشن Primary (پارتیشن اصلی سیستم) را با حجم دلخواه برای مثال ۳۰۰۰ مگابایت بسازید.
میتوانید روی پارتیشن Primary ویندوز نصب کنید.
باقی پارتیشن ها را نیز می توانید مانند پارتیشن Primary بسازید با این تفاوت که به جای Primary کافیست نام آن ها را تایپ کنید.
Create Partition A Size=1000
Create Partition B Size=1000
Create Partition C Size=1000
اگر هارد دیسک با حجم ۱ ترابایت دارید، می توانید به شکل زیر ۵ پارتیشن با حجم ۲۰۰ گیگابایت ایجاد کنید.
Create Partition A Size=212523
Create Partition A Size=201239
Create Partition A Size=212023
Create Partition A Size=233221
Create Partition Primary
دستور آخر که بدون مشخص کردن سایز وارد شده است، به صورت خودکار باقی فضای پارتیشن را به خود اختصاص می دهد. پس اگر برای پارتیشنی که می سازید مقدار Size را مشخص نکنید درواقع کل فضا را به آن اختصاص داده اید.

فرمت کردن پارتیشن ها با دستور Diskpart
بعد از ساخت پارتیشن برای قابل استفاده بودن این پارتیشن باید آن را فرمت کنید. برای فرمت یک پارتیشن ابتدا آن را با دستور select Partition انتخاب کنید سپس با دستور Format fs=ntfs quick آن را فرمت نمایید.

سایر دستورات DiskPart
برای تبدیل هارد دیسک به انواع (Basic | Dynamic | GPT | MBR) می توانید از دستور Convert استفاده نمایید.
دستور Convert به همراه Option ها:
- Convert Basic: تبدیل دیسک Dynamic به Basic
- Convert Dynamic: تبدیل دیسک Basic به Dynamic
- Convert GPT: تبدیل دیسک MBR به GPT
- Convert MBR: تبدیل دیسک GPT به MBR
همچنین برای رفع ارور The selected disk is of the GPT هنگام نصب ویندوز می توانید با فشردن کلیدهای Shift + F۱۰ نگه دارید تا وارد محیط CMD شوید و از دستور Convert استفاده نمایید.
برای کاهش حجم یک پارتیشن و اطلاق آن به دیگر پارتیشن ها کافیست از دستور Shrink Desired=500 Minimum=250 استفاده نمایید.
برای اطلاع از جزئیات دیسک خود از دستور Detail بصورت زیر استفاده کنید.
- Detail Disk
- Detail Partition
- Detail Volume
- Detail VDisk
برای کاهش حجم فایل های VHC از دستور Compact استفاده می شود. لازم به ذکر است که تنها فایل های VHD که از نوع Expandable ، قابلیت فشرده شدن را دارند.
و در آخر برای خروج از محیط Diskpart از دستور Exit استفاده می شود.